Parytet złota jest sposobem wyrażania wartości waluty w systemie monetarnym, w którym złoto jest standardowym standardem ekonomicznym. Wartość waluty, która jest używana jako jednostka rozliczeniowa, pochodzi od określonej ilości złota. Dziś system oparty na parytecie złota nie jest obowiązującym, ale przez wiele lat stanowił podstawę wymiany handlowej.
Parytet w systemach monetarnych
Przy stosowaniu parytetu złota walutą są albo monety wybite z precyzyjnie określonej ilości złota, albo takie banknoty, które emitent gwarantuje, że spłaci swoją wartość złotem. Przez parytet złota rozumie się zasadę pokrycia wyemitowanej waluty – nie jest ona bezpośrednio związana z tym, kto jest emitentem tej waluty (państwo, podmiot prywatny) lub czy przepisy regulujące jej stosowanie uzupełniają walutę zgodną z tą zasadą (jak w przypadku pieniądza z wymuszonym obiegiem).
Charakterystyka parytetu
Dziś parytet złota nie jest podstawą do określania kursu wymiany euro na chf, ale może być wewnętrzny, w którym posiadacze banknotów krajowych mogą wymagać wykupu w złocie lub w skali międzynarodowej, gdy ograniczona liczba podmiotów, takich jak bank centralny, mogą zażądać tej wymiany. Waluty objęte stałą wartością złota mają stały kurs wymiany między nimi. Celem parytetu złota jest zapobieganie wzrostowi inflacji w pieniądzach. Waluty w parytecie złota były często używane jako jednostki monetarne, względem których porównywano mniej stabilne waluty.
Parytet złota – zalety i wady
Zaletą parytetu złota, w przeciwieństwie do euro czy franka, jest długoterminowa stabilność cen (niemożność hiperinflacji) i stałe kursy walut (stabilizacja handlu międzynarodowego). Wadą jest jego przewaga dla państw zajmujących się wydobywaniem złota. Ponadto uważa się, że utrudnia to wzrost gospodarczy i powoduje recesję. Podobne cechy jak parytet złota (niezależność od rządu, deflacja, mniejsza konsumpcja) występują również w przypadku kryptowalut.
Parytet złota to potrzebna, choć w dużej mierze historyczna metoda zarządzania rynkiem i systemami walutowymi. Wciąż jednak posiada swoją wartość w różnych systemach i przelicznikach.